In Bospop I: governance in de praktijk https://www.paulussen.nl/nl/nieuws/bospop-weert-governance-in-de-praktijk/ is de achtergrond en aanleiding van deze kwestie al uitgelegd. Heel kort: op grond van de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) moest Bospop uiterlijk voor 1 juli 2021 concrete stappen zetten ter verbetering van de governance. Maar het bestuur van Bospop kon het niet eens worden over de praktische inrichting daarvan: wel of niet het aantal bestuursleden reduceren, wel of geen aparte raad van toezicht? Anders gezegd, het ene kamp wilde het one-tier model invoeren en het andere kamp het two-tier model.

De feiten

De nieuwe governance-structuur stond bij Bospop sinds medio 2019 op de agenda. Er is in 2019 en 2020 over gediscussieerd en ook Mojo heeft meegedacht en input geleverd.

In januari 2021 hebben vier van de zeven bestuursleden uiteindelijk gestemd vóór invoering het one-tier model. Een meerderheidsbesluit dus. Dit kamp wilde het huidig bestuur terugbrengen van zeven naar drie leden, met aanstelling van bestuurslid vier als niet-uitvoerend, toezichthoudend bestuurder.

Het andere kamp, een minderheid bestaande uit drie bestuursleden, zag de bui mogelijk al aankomen (exit bestuurderschap) en weigerde het one-tier-bestuursbesluit te ondertekenen. Daarmee ontstond een patstelling. Het one-tier model kon niet worden ingevoerd en het bestuur bleef dus bestaan uit zeven leden. Voor een statutenwijziging was namelijk een unaniem bestuursbesluit vereist.

In februari 2021 stuurde het drietal een brief aan het andere kamp waarin het drietal formeel bezwaar maakte tegen de voorgenomen hervorming van het huidige bestuursmodel naar een one-tier model alsmede alle daarmee samenhangende of benodigde vervolgacties, en dat zij niet akkoord gingen met beëindiging van hun bestuursfuncties. Verder bevatte deze brief kritiek op het andere kamp en verwijten en ongenoegens over het functioneren van het bestuur. Volgens het drietal was het hele besluitvormingsproces over het one-tier of two-tier model onzorgvuldig geweest en gebaseerd op onvoldoende of onjuiste informatie.

In maart 2021 volgde een nieuwe bestuursvergadering met als enig agendapunt: het ontslag van de drie tegenstemmers.

De bestuursvergadering over het Ontslagbesluit

Het drietal wilde zich tijdens die vergadering over hun ontslag laten bijstaan door juridisch adviseurs. De voorzitter stond dit niet toe, maar de adviseurs weigerden de ruimte te verlaten. Daarop is het andere kamp, de meerderheid dus, zelf vertrokken naar een andere ruimte. Daar hebben zij alsnog gestemd over het ontslag van het drietal. Dit besluit, het “Ontslagbesluit”, werd aangenomen.

Het drietal op haar beurt besloot in een soort eigen vergadering tot ontslag van het andere kamp. Dit besluit was van de minderheid en dus in beginsel zonder rechtsgevolg.

Het drietal legde zich niet neer bij het door de meerderheid genomen Ontslagbesluit en ging naar de rechter. Dit leidde tot diverse uitspraken die alle lezenswaardig zijn, zowel feitelijk als juridisch. Hierna in vogelvlucht enkele aspecten uit deze procedures.

Kort geding

In 2021 eist het drietal in kort geding dat de rechter het Ontslagbesluit buiten werking zou stellen, totdat hierover uitspraak was in de bodemprocedure. Echter, het kort geding was procedureel onjuist ingestoken. De eisen waren ingesteld tegen de bestuurders in privé in plaats van tegen de rechtspersoon Stichting Bospop. De kort-gedingrechter wees de eisen daarom af.

De bodemprocedure bij de rechtbank

Juridisch geldt dat als de totstandkoming van een bestuursbesluit in strijd is met wettelijke of statutaire bepalingen, of als diegenen die erbij zijn betrokken zich jegens elkaar niet hebben gedragen naar hetgeen de redelijkheid en billijkheid vorderen, het besluit vernietigbaar is.

Dit was volgens de rechtbank bij Bospop het geval. In 2022 oordeelde de rechtbank in de bodemprocedure dat het Ontslagbesluit weliswaar niet letterlijk in strijd was met de statuten, maar wel met de geest ervan. De bestuursvergadering waarbij het drietal was ontslagen, kon volgens de rechtbank niet anders worden beschouwd “dan als een poging om deze bestuursleden de mond te snoeren en de weg vrij te maken voor een statutenwijziging waarin hun stem niet hoefde mee te tellen”. (…)

Het drietal eiste in deze procedure ook het ontslag van de voorzitter. De rechtbank ging daar niet in mee.

Door deze uitspraak van de rechtbank bleef alles bij het oude. Het Ontslagbesluit was teruggedraaid en last but not least: Bospop had nog steeds een unaniem bestuursbesluit nodig over de inrichting van de governance.

Beide kampen gaan in hoger beroep.

Hoger beroep bij het hof

Bij arrest van 26 augustus 2025 heeft het hof de uitspraak van de rechtbank deels teruggedraaid.

Het hof toetst eerst of het Ontslagbesluit is genomen conform de statutaire bepalingen: is het voltallig bestuur op de juiste wijze opgeroepen, is het besluit ter zake het ontslag van het drietal geagendeerd, is het besluit daadwerkelijk genomen, is het een meerderheidsbesluit, strookt de gang van zaken ter vergadering met de statutaire bepalingen mede bezien in hun onderlinge samenhang? Net als de rechtbank constateert het hof: ja.

Dan de vraag of het bestuur in redelijkheid en naar billijkheid tot het Ontslagbesluit heeft kunnen komen. Anders dan de rechtbank oordeelt het hof dat dit wel degelijk het geval is. Het Ontslagbesluit is volgens het hof namelijk niet zozeer genomen met het motief om een statutenwijziging te kunnen doorvoeren. Het motief was veel meer gelegen in de vertrouwensbreuk die was ontstaan door de inhoud van de brief van het ene kamp aan het andere kamp. Het gaat dan met name om de in die brief opgenomen kritiekpunten, de aard ervan en de daarbij gebruikte bewoordingen, alsook het feit dat uit de brief bleek dat het drietal invoering van het one-tier model weigerde terwijl (ook) daar al een rechtsgeldig meerderheidsbesluit over was genomen.

Dat de vergadering door het andere kamp is voortgezet in een andere zaal komt volgens het hof voor rekening en risico van het drietal. Het drietal had immers twee adviseurs meegenomen die niet waren uitgenodigd – terwijl dat statutair wel was vereist. Die adviseurs legden bovendien het verzoek van de voorzitter om de bestuursvergadering te verlaten naast zich neer.

Het drietal was voorts van mening dat het Ontslagbesluit moet worden gekwalificeerd als een besluit buiten vergadering omdat het andere kamp naar een andere zaal was verhuisd. Voor een besluit buiten vergadering gelden andere statutaire bepalingen waaraan volgens het drietal niet was voldaan. Ook hier gaat het hof niet in mee. Naast het feit dat een en ander volgens het hof voor rekening en risico blijft van het drietal want het drietal had er immers zelf voor gekozen om alleen met adviseurs aanwezig te zijn bij de vergadering, wijst het hof erop dat het voltallige bestuur rechtsgeldig is opgeroepen en dat de vergadering heeft plaatsgevonden in een van de zalen van de in de uitnodiging vermelde locatie. Er was geen specifieke zaal vermeld in de uitnodiging.

En hoe zit het met het besluit van het drietal, dat op haar beurt in een soort eigen vergadering het besluit nam tot ontslag van het andere kamp? Net als de rechtbank oordeelt het hof dat dit besluit niet rechtsgeldig is want het drietal heeft niet de statutaire bepalingen gevolgd. In de uitnodiging voor de vergadering stond bijvoorbeeld alleen vermeld het ontslag van het ene kamp, en niet ook het ontslag van het andere kamp.

Verder acht het hof relevant dat het bestuur van Bospop verantwoordelijk is voor de organisatie van evenementen waarmee miljoenen zijn gemoeid. In 2021 bestond groot belang bij een stabiel, slagvaardig en besluitvaardig bestuur. Juist die stabiliteit, slagvaardigheid en besluitvaardigheid waren als gevolg van de brief in ernstige mate onder druk komen te staan.

Het hof oordeelt op grond van een en ander dat het Ontslagbesluit van 2021 niet wordt getroffen door nietigheid en evenmin vernietigbaar is. Het Ontslagbesluit is rechtsgeldig genomen en er is geen sprake van een fundamenteel totstandkomingsgebrek. Bovendien is niet gehandeld in strijd met de statuten of in strijd met de goede zeden, en evenmin is sprake van misbruik van bevoegdheid.

Hoe verder?

Kan het bestuur van Bospop dan nu eindelijk de governance op orde brengen? Door te stemmen over de statutenwijziging die nodig is voor invoering van het one-tier model? Neen, want het arrest is op dit onderdeel niet uitvoerbaar bij voorraad verklaard. Het bestuur zal daarom eerst moeten afwachten of het drietal in cassatie gaat bij de Hoge Raad.

Wordt wellicht vervolgd.

Heeft u vragen over governance, het inrichten of wijzigen van bestuurs- en toezichtstructuren, of loopt u tegen een patstelling aan? Neem gerust contact op met bijvoorbeeld John Huppertz van Paulussen Advocaten te Maastricht, of Philip Nijbakker van ons kantoor te Heerlen.

Dit artikel is geschreven door Marijke Schmitz.

Nieuws Overzicht