Auteurs: Rick van Leeuwen & Patou Courtens
Regelmatig krijgen wij de vraag of een aanbestedende dienst in een concreet geval een aanbesteding mag intrekken. Vaak is in de aanbestedingsleidraad dan ook opgenomen dat de aanbestedende dienst zich het recht voorbehoudt om de aanbesteding geheel of gedeeltelijk, tijdelijk of definitief, te stoppen. Het korte antwoord is: in principe mag dat – contractsvrijheid is uitgangspunt -, máár de aanbestedende dienst zal zich daarbij wel moeten houden aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Een intrekkingsbeslissing dient goed gemotiveerd te worden. En dat gaat nog wel eens mis, of twee keer op rij zelfs, zoals te lezen valt in een recent vonnis van de (voorzieningenrechter van de) rechtbank Midden-Nederland (Rechtbank Midden-Nederland 14 februari 2025, ECLI:NL:RBMNE:2025:390).
De rechtbank toetst conform het Croce Amica-arrest integraal (vol) of de (inmiddels al tweede) intrekkingsbeslissing van de gemeenten in kwestie rechtmatig is. Zij loopt de opgeven redeneren één voor één na en stelt vast dat de redenen allemaal feitelijke grondslag missen, niet transparant zijn, en dat daarmee sterk de indruk wordt gewekt dat de gemeenten de aanbestedingsprocedure alleen maar willen intrekken, omdat zij de opdracht om onzuivere redenen niet aan de eisende partij willen gunnen. Een onrechtmatige intrekkingsbeslissing dus, aldus de rechtbank.
De rechtbank gaat vervolgens nog een stap verder en wijst het gebod tot voorlopige gunning aan de eisende partij toe.
“Weliswaar is het in beginsel toegestaan dat de Gemeenten meerdere intrekkings-beslissingen kan nemen, maar dat is niet onbeperkt. De geboden kans om een nieuw goed gemotiveerde intrekkingsbeslissing te nemen, had in beginsel voldoende moeten zijn, het houdt in de woorden van [..] een keer op. De Gemeenten hebben in dit geval al de mogelijkheid gehad om na de eerste intrekkingsbeslissing een nieuwe intrekkingsbeslissing te nemen. De Gemeenten hebben die kans ook gegrepen en hebben daarvoor ook ruim de tijd genomen (ongeveer 2 maanden); zij hebben intern overleg gevoerd en zich juridisch laten adviseren door hun advocaten. De Gemeenten zijn dus bij het nemen van de tweede intrekkingsbeslissing (die in dit kort geding aan de orde was) niet over één nacht ijs gegaan. Het is hen desondanks toch niet gelukt om een rechtmatige intrekkingsbeslissing te nemen. Het moet er onder deze omstandigheden voor worden gehouden dat het een volgende keer ook niet zal lukken.
Het opnieuw intrekken van de aanbestedingsprocedure is gezien het voorgaande in strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.
Het voorgaande betekent dat de Gemeenten, als zij de raamovereenkomst voor elementenonderhoud 2024 nog in de markt wil zetten de opdracht voorlopig moeten gunnen aan [..] . Het door [..] gevorderde gebod om de opdracht voorlopig aan [..] te gunnen wordt daarom toegewezen.”
Als tegen die voorlopige gunning geen bezwaar wordt ingesteld, dan rest de gemeenten niets anders dan de opdracht definitief aan de eisende partij (de winnaar) te gunnen (tenzij de gemeenten de betreffende opdracht niet meer in de markt willen zetten).
Dit vonnis onderstreept nog maar eens het belang van een deugdelijke intrekkingsbeslissing, waarin alle relevante redenen voor de beslissing tot intrekking zijn vermeld. Te denken valt aan gewijzigde economische of feitelijke omstandigheden of behoeften van de aanbestedende dienst.
Voor meer informatie over dit onderwerp en de ruimte die er bestaat voor een aanbestedende dienst om een aanbesteding in te trekken, kunt u contact opnemen met onze aanbestedings-specialisten Patou Courtens (p.courtens@paulussen.nl) en Bert Lejeune (b.lejeune@paulussen.nl).
Nieuws Overzicht